Silence #32: Jan Pieterszoon Sweelinck en Roland Dahinden
in the series
Silence
Op de vroege morgen is de Oude Kerk een meditatieve oase in de stad. Sinds 2017, iedere eerste vrijdag van de maand om 8 uur ‘s ochtends, terwijl de opkomende zon door de hoge kerkramen schijnt en de buurt langzaam wakker wordt, bezoekers kunnen hier genieten van het eigentijdse muziekprogramma silence. Voor deze concerten, waarbij de akoestiek en de ruimte van de Oude Kerk centraal staan, worden veelal jonge, experimentele muzikanten uitgenodigd. Er zijn geen vaste zitplaatsen; bezoekers worden uitgenodigd om rond te lopen en te ontdekken hoe de muziek klinkt op verschillende plekken in de kerk.
2021 markeert het 400e sterfjaar van een van de grootste componisten die Nederland gekend heeft: Jan Pieterszoon Sweelinck. Tijdens zijn leven was hij de spil in het Amsterdamse muziekleven. Sweelinck had een uitgebreide lespraktijk, componeerde psalmen, motetten en klavierwerken, speelde veelvuldig bij mensen thuis en gaf dagelijks
een concert in de Oude Kerk als stadsorganist. Uit heel Europa kwamen musici naar Amsterdam om bij hem te leren improviseren en componeren. Het moet Sweelinck pijn hebben gedaan toen de protestanten in 1581de instrumentale en meerstemmige kerkmuziek afschaften – maar van twist hierover is niets bekend. Ondanks het schrappen van de kerkmuziek schreef Sweelinck meerstemmige bewerkingen van de 150 Geneefse psalmen. Zodat ze door ensembles van vier tot acht mensen konden worden gezongen: thuis, in de huiskamers van debinnenstad. Uit deze collectie klinken vanochtend vijf psalmen. Nu niet in de huiskamer, maar in de Oude Kerk. Niet uitgevoerd door zangers, maar door een veelkleurig gezelschap van musici op blokfluit, viool, altviool, basklarinet en cello.