In 1681 kreeg de Oude Kerk een nieuw koorhek. Ter vervanging van het oorspronkelijke hek dat de
Alteratie markeerde. Hoewel deze latere versie van het koorhek in opzet klassiek was, met houten traveeën en een koperen traliewerk, vormt het geelkoperen gietwerk een hoogtepunt van de
kwabstijl.

---

## Inscriptie

> ‘’t Misbruyck in Godes kerck allengskens ingebracht is hier weer afgedaen in ’t iaer seventich acht.’

Deze inscriptie – een referentie naar de Alteratie – staat in gouden letters op het fries van het koorhek, dat deel uitmaakt van de afsluiting van het Hoogkoor. Amsterdam ging over van het katholicisme naar het protestantisme. Met 'misbruik' werden katholieke altaren en rituelen bedoeld, die na de Alteratie verdwenen. Voortaan stond het Woord van God centraal, en werden beelden, kaarsen en wierrook verbannen uit de kerk.

## Rivaliteit met de Nieuwe Kerk

De Oude Kerk gaf de opdracht voor een nieuw koorhek in 1681 als reactie op de Nieuwe Kerk, die kort daarvoor een volledig koperen koorhek in kwabstijl had laten plaatsen. Van oudsher bestond er rivaliteit tussen beide kerken, en het oude koorhek van de Oude Kerk kon niet meer tippen aan de pracht van het nieuwe hekwerk in de Nieuwe Kerk. Door te kiezen voor een combinatie van houten traveeën en koperen tralies onderstreepte de Oude Kerk haar langere geschiedenis en historisch belang. De inscriptie, die al op het vorige hek stond, versterkte deze boodschap.


Het koorhek in Hollands classicistische stijl werd ontworpen door Adriaen Cuyper in samenwerking met timmerman Adriaen de Jonge. Het gedetailleerd traliewerk in kwabstijl werd vervaardigd door geelgieter Gillis Wijbrandts, vermoedelijk naar een ontwerp van Johannes Lutma de Jongere, een van de belangrijkste kunstenaars binnen deze stijl.

## Wat is de Kwabstijl?

De kwabstijl wordt gekenmerkt door organische, plooiachtige vormen met vloeiende contouren en een bijna slijmerige uitstraling. Deze dynamische stijl contrasteert sterk met de klassieke, symmetrische ontwerpen uit dezelfde periode. In het zeventiende-eeuwse Nederland groeide de waardering voor deze gedurfde stijl, die steeds vaker werd toegepast in decoratieve kunst en architectuur. In de kerk zijn andere objecten in kwabstijl terug te vinden, zoals de Preekstoel in kwabstijl.

Period	17e eeuw
Dimensions	Hoogte ca. 500 cm, breedte ca. 950 cm.
Location	Hoogkoor
Materials	Hout, bladgoud, koper, geelkoper
Number of parts	1

Show gallery or Scroll for more