De Weitkoperskapel is gesticht door Jan Claesz van Hoppen (I), een invloedrijke man die meerdere keren burgemeester van Amsterdam was, vlak voordat de Oude Kerk werd uitgebreid tussen 1493 en 1510. Daarnaast was hij eigenaar van een van de eerste brouwerijen van de stad, gelegen tegenover de Oude Kerk aan de Oudezijds Voorburgwal 67. Een welgestelde man met aanzien dus – en de uitbreiding van de kerk bood een uitgelezen kans om dat imago te vereeuwigen.

---
## De Weitkoperskapel gesticht door een brouwer

De naam van de kapel verwijst naar Jan Claesz Van Hoppen, de stichter van de kapel, die vermoedelijk bekendstond als ‘weitkoper’. Weit is in het oud-Nederlands een synoniem voor graan. Als brouwer zal Van Hoppen grote hoeveelheden graan hebben ingekocht om in zijn brouwerij ele te produceren — een zoete biervariant met minder hop.

Ook Jan Claesz’ achternaam verwijst naar zijn beroep: geboren als Jan Claesz. Smittenz, koos hij ervoor zichzelf ‘van Hoppen’ te noemen, een duidelijke toespeling op het brouwen van bier, waarin hop een belangrijk ingrediënt is. Het familiewapen van Van Hoppen is te zien in het glas-in-loodraam met de [Annunciatie en Visitatie](https://oa.sharebox.nl/collect/4704-54), dat werd geschonken door zijn zoon, Jan Claesz van Hoppen (II), die dezelfde naam droeg.

## Graven in de Weitkoperskapel

Jan Claesz van Hoppen en zijn vrouw Styn Tymensdr liggen in de Weitkoperskapel begraven, maar verder was er onder rijke burgers maar weinig animo om in deze kapel begraven te worden; door de ligging naast het Noorderportaal en het Heilig Graf was er veel doorloop waardoor inscripties op de zerken snel vervaagden.

Het beroemdste graf van de Oude Kerk ligt echter wel in deze kapel. Saskia Uylenburgh werd hier in 1642 op 29-jarige leeftijd begraven. Haar echtgenoot Rembrandt van Rijn kocht in de Oude Kerk een graf voor Saskia, maar verkocht het weer twintig jaar later om de begrafenis van zijn tweede vrouw, Hendrickje Stoffels, te kunnen bekostigen.

## De gevolgen van de Beeldenstorm

In de katholieke tijd stonden in de Oude Kerk talloze heiligenbeelden en [altaren](http://vocab.getty.edu/aat/300003725) die aan specifieke heiligen waren gewijd. Deze overleefden de [Beeldenstorm](http://www.wikidata.org/entity/Q513860) en de daaropvolgende [Alteratie] niet. Voor de protestanten golden rijk versierde altaren en beelden van heiligen namelijk als afgoderij; zij streefden naar een sober kerkinterieur dat de aandacht niet zou afleiden van de eredienst. Aan de hand van historische bronnen is het grotendeels gelukt te reconstrueren welke beelden en altaren zich op verschillende plekken in de kerk bevonden. In de Weitkoperskapel stond een altaar dat was gewijd aan Sint Jacob.

Daarnaast zijn na de Alteratie de polychrome [gewelfschilderingen](https://data.cultureelerfgoed.nl/term/id/cht/8c7a003f-3be2-476e-9441-7a92cc6faa7e) van de Oude Kerk overschilderd, ook dit werd gedaan om een soberder kerkinterieur te creëren. Tijdens de restauratie die in 1955 begon zijn de gewelfschilderingen grotendeels hersteld. In de Weitkoperskapel zijn wel nog fragmenten van de gewelfschilderingen te herkennen, maar deze zijn niet meer te identificeren.